THAMADE KİMDİR?

Thamade kendisine verilecek görev veya görevlerin gerektireceği özellikleri taşımak şartyla; TOPLUM – TOPLULUK veya onların temsilcileri tarafından, belirli bir görevi yerine getirmek üzere görevlendirilen; belirli bir misyon ve statüyü belirli süreyle taşımak üzere seçilen kimsedir. Bu bağlamda THAMADE belirli bir görevi yerine getirmek üzere belirli bir misyon ve statü seçilerek görevlendirilmiş kişi anlamında tarif edilir.

Nitekim ADIGE XABZE’ye göre de böyledir.Bu şekilde seçilmiş veya atanmış olan Thamade üzerine almış almş olduğu görevi tam yetkili olarak yerine getirmek zorundadır. Burada kendisini seçen veya görevlendiren kişiler veya kurallara karşı bir sorumluluk altnda oluğunu düşünerek, tam yetki ile görevini yerine getirir, misyonunu tamamlar. Görevin sınırları içerisinde hiçbir yetki kısıtlaması yoktur. Yine önemle durulması gereken bir konuda, yaşlılıkla Thamade’nin özdeşleştirilmesi olayıdır.

            Bilindiği üzere ADIGE kültürü hiçbir zaman yazılı olarak toplanmamış, yazıl hale getirilmemiştir. Aksine sözlü ve uygulamalı olarak nesilden nesile devam etmiştir. Bu durumda yaşın ilerlemesine paralel olarak bilgi ve tecrübenin artmasına, birikmesine neden olmuştur. Burada çok önemli bir noktaya değinmek zorundayız. Thamade ile Nahıj belirli görevde, zamanda ve kişide örtüşebilir. Fakat Thamade hiçbir zaman Nahıj değildir.Nahıjda Thamade değildir. Bu iki kavram birbirleriyle kesinlikle karıştırılmamalıdır. Yaşla Thamadelik çoğu kez örtüşmüştür. Ancak temel kural bu iki kavramın ayr olduğudur. Nitekim belirli Thamadeler için yaş hiçbir şekilde aranmamıştır.

            Bir yabancı yazarın dediği gibi, Adıge Thamadeleri kendilerini propaganda ile veya para ile kanıtlamamışlar, pratikte gerçekleştirdikleri eylemlerle bu ünvana hak kazanmışlardır.

 THAMADENİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI  

 Thamade:
-         Öncelikle taşıması gereken özellikleri ve yetenekleri, seçildikten sonra da görevi sona erinceye kadar taşımaya devam etmek zorundadır.
-         Yemek yiyişinden giyimine,adım atşından konuşmasına, oturmasından kalkışına kadar her türlü davranışına azami derecede dikkat etmek zorundadır.
-         Görevi süresince beraberinde olan kişilerin maddi – manevi ihtiyaçlarını karşılamak ve onları korumak zorundadır.
-         Davranşlar ile görevini tam olarak yerine getirmek, ayrıca insani ilişkilerinde beraberindekileri tatmin etmek ve doyurmak durumundadır. Yerine göre hoşgörü sahibi, yerine göre ciddi biz gözlemci, yerine göre yargılama erkini kullanarak ceza verebilen her halükarda Xabze kurallarını çok iyi bilip uygulayan bir kişilikte olma zorunluluğu vardır.
-         Bütün görevleri yerine getirirken Thamade mütevazi fakat hareket ve davranışları  ile saygınlığı yaratabilen bir yapıda olmak durumundadır.

 Thamade kendisini seçen veya görevlendiren kişilerin veya kurullarn istek ve talimatları yerine getirmekle yükümlüdür. Görevi bitirdiğini usulüne uygun olarak beyan edinceye kadar da, onlara karşı sorumludur. Doğaldır ki Thamadenin bu sorumluluğu yalnız onlara karşı değil, görevi ifa ettiği sürece ilgili olan herkese karı devam eder. Bu sorumluluğa karşılık Thamade görevi boyunca tam yetkilidir. Çok ciddi olaylar çıkmadıkça azledilemez. Şikayetci olan şikayetini Thamade’yi seçen veya görevlendiren kurula bildirir. Görevi bittiğinde bu şikayet yerinde görülürse Thamade’nin yargılanması durumu vardır.